Cylisticus convexus 'Ukraine pied'
Ik heb zelf Cylisticus convexus “Ukraine pied”; de info voor deze variant is hetzelfde als voor de “gewone” C. convexus.
Deze soort (Nederlandse naam: Grote Gaper) wordt maximaal zo'n 14 mm lang.
Het is een warmte minnende isopod die zich erg gemakkelijk kan aanpassen aan de leefomstandigheden.
Is sowieso actief bij temperaturen tussen de 15 en 28 graden Celsius.
Er zijn niet veel waarnemingen van deze soort bekend in Nederland.
Op website van Waarneming.nl (https://waarneming.nl/species/26483/observations/) worden geen waarnemingen benoemd.
Op de website De Landpissebedden (Isopoda) van Nederland staan enkele waarnemingen (1 x in een gebouw en 3 keer in het vrije veld). In Nederland is dit dus een zeldzame soort.
Cylisticus convexus is synantroop. Dit betekent dat hij voornamelijk leeft in door mensen gemaakte biotopen, zoals in kelders, op dijken, etc. Hier wordt ook benoemd dat hij tolerant is v.w.b. droge biotopen.
De persoon van wie ik mijn dieren heb gekocht vertelde me dat er in Slovenië plekken zijn waar extreme droogte afgewisseld wordt door behoorlijke overstromingen en ook daar treft hij deze soort aan. In Istrië heeft hij deze soort gevonden in een gebied dat zo droog was, dat de grond verbrokkelde wanneer je er overheen liep.
De “gewone” C. convexus is glimmend bruinachtig, grijsachtig of een combinatie hiervan.
Voor foto’s van de “gewone” exemplaren, klik op de button.
De Grote Gaper is een soort die oorspronkelijk voortkomt in noordwestelijk Europa.
Door zijn tolerantie/aanpassingsvermogen v.w.b. zijn leefgebied komt hij tegenwoordig ook elders voor: de rest van Europa (ook Groot Brittannië) , Azië, Noord- en Zuid Amerika en noordelijk Afrika.
Is (nog?) niet bekend van Australië en Nieuw Zeeland.
Uiteraard speelt het mondiale “gesleep” met “van alles en nog wat” door Homo sapiens hierin ook een grote rol.
Zoals op deze foto's duidelijk te zien is... deze variant/morph is zeer gevarieerd getekend.
Opvallend aan deze soort is dat hij zich kan oprollen. Qua lichaamsbouw lijkt hij echter niet op bijv. de soorten van de Familie Armadillidae, maar bij gevaar maakt hij toch een beschermend “balletje”. Het “balletje” is echter niet rond, maar meer ovaal. Dit komt doordat bij Cylisticus de antennen en de uropods buiten het “balletje” blijven. In de U.S.A. noemen ze deze soort om zijn oprolgedrag de “curly woodlouse” of “teardrop isopod”.
Daarnaast is deze soort veel sneller dan de meeste soorten van Armadillidium en zijn oprolhouding duurt meestal niet lang.
Opgerolde Cylisticus convexus
De “Ukraine pied” variant is in de basis ook bruinachtig-grijsachtig, maar heeft een, per individu, zeer gevarieerd patroon. Ze zijn gemarkeerd met bleke, doorzichtige strepen en vlekken. Zie hiervoor ook de foto’s.
Deze uit Centraal Oekraïne afstammende diertjes zijn, gek genoeg, eerst geëxporteerd naar de USA en kwamen van daaruit pas naar Europa.
De “Ukraine pied” variant is nu zo’n vijf jaar (dus sinds 2017/2018) in de hobby aanwezig.
Liam Lewis vertelde me dat hij van een vriendin uit de Oekraïne wat wildkleurige exemplaren kreeg toegestuurd. Zowel bij hem als bij haar werden er “pied” exemplaren geboren. Dit was het begin van C. convexus “Ukraine pied” in de isopod-hobby.
De tolerantie qua leefgebied maakt deze soort, bijna vanzelfsprekend, tot een prima houdbare soort om te houden in een isopodarium/terrarium/kunststof box. Ook hier zijn ze namelijk tolerant.
M.a.w. je moet echt je best doen om het “houden in gevangenschap” te verprutsen.
Ik heb mijn dieren ondergebracht in een standaard kunststof box met veel ventilatie.
Als substraat gebruik ik mijn standaard substraat.
Aan een van de korte kanten ligt een strook, altijd vochtig sphagnum en aan de andere kant is het substraat droog. Het grote middendeel is licht-vochtig maar wordt droger naarmate de week vordert (ik bevochtig namelijk maar 1 x per week het sphagnum).
Als schuil-/woonplaats hebben de dieren de beschikking over een stuk kurkeikschors dat met een kant vlak bij het sphagnum ligt.
V.w.b. het voedsel komt het tot nu toe, naast bladeren en witrot hout, neer op courgette, zoete aardappel en mijn eigen standaard, eiwitrijke voedsel (dat ik aan het testen ben). De kweker wees me er op dat proteïne belangrijk voor ze is.
Deze schijnbaar sterke dieren lijken het goed te doen. Ze hebben sowieso een reis van een week in een postpakket met goed isolatie prima doorstaan.
Over de voortplanting kan ik nog geen persoonlijke observaties beschrijven. Wat ik wel heb kunnen vinden is dat ze zich, “in principe” het hele jaar door voortplanten. En wanneer ze eenmaal gesetteld zijn in hun verblijf gaat de voortplanting probleemloos.
Doordat ze zich gemakkelijk aanpassen aan een veelvoud van verschillende omstandigheden maakt hen ook erg geschikt als opruimers in een, natuurlijk ingericht terrarium. Het zijn isopods die graag graven waardoor de grond ook luchtig blijft.
Zie ook dit Youtube filmpje van Aquarimax Pets...
Deze soort beschouw ik als een goede beginnerssoort.